Prolaktin Yüksekliği (Hiperprolaktinemi) ve Hamile Kalma Üzerindeki Etkileri
Evet, prolaktin yüksekliği (hiperprolaktinemi) hamile kalmayı doğrudan etkileyebilir. Prolaktin, hipofiz bezinden salgılanan ve özellikle emzirme döneminde süt üretimini sağlayan bir hormondur. Ancak gebelik dışında yüksek seviyelerde olması, üreme sistemini olumsuz etkileyerek doğurganlığı azaltabilir.
Prolaktin Yüksekliğinin Hamile Kalmayı Nasıl Etkilediği:
- Yumurtlama (ovülasyon) bozukluklarına yol açabilir. Yüksek prolaktin, beyindeki hipofiz bezinden salgılanan gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) üretimini baskılayarak, yumurtlamayı düzenleyen FSH (folikül uyarıcı hormon) ve LH (luteinize edici hormon) salınımını engeller. Bu durum, düzensiz yumurtlama veya yumurtlamanın tamamen durmasına neden olabilir.
- Adet düzensizliklerine sebep olabilir. Prolaktin yüksekliği, adet döngüsünü bozarak seyrek adet görme, adet olamama (amenore) veya anormal kanamalara yol açabilir. Bu düzensizlikler, yumurtlama zamanlamasını belirlemeyi zorlaştırarak hamile kalmayı güçleştirir.
- Östrojen ve progesteron hormon dengesini bozabilir. Prolaktin, overlerde (yumurtalıklarda) östrojen üretimini azaltabilir, bu da rahim iç duvarının (endometrium) gelişimini olumsuz etkileyerek embriyonun yerleşmesini zorlaştırabilir.
- Cinsel isteksizlik veya infertiliteye katkıda bulunabilir. Yüksek prolaktin, libido azalmasına neden olarak cinsel ilişki sıklığını düşürebilir, dolaylı olarak hamile kalma şansını etkiler.
Prolaktin Yüksekliğinin Nedenleri:
- Fizyolojik nedenler: Gebelik, emzirme, stres, uyku düzensizliği veya ağır egzersiz.
- Hipofiz tümörleri (prolaktinoma gibi), tiroid problemleri (hipotiroidi), böbrek yetmezliği veya karaciğer hastalıkları.
- Bazı ilaçlar: Antidepresanlar, tansiyon ilaçları veya östrojen içeren preparatlar.
Teşhis ve Tedavi Seçenekleri:
- Teşhis için kan testleriyle prolaktin seviyeleri ölçülür. Gerekirse hipofiz görüntüleme (MR) yapılabilir.
- Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır. İlaç tedavisi (örneğin, bromokriptin veya kabergolin) prolaktin seviyelerini düşürerek yumurtlamayı yeniden başlatabilir. Hipotiroidi gibi durumlarda tiroid hormon tedavisi uygulanır.
- Cerrahi müdahale, hipofiz tümörlerinde nadiren gerekebilir. Tedavi sonrası prolaktin seviyeleri normale döndüğünde, adet döngüsü düzelir ve hamile kalma şansı artar.
Sonuç:
Prolaktin yüksekliği, doğurganlığı etkileyen yaygın bir sorundur, ancak uygun tedaviyle genellikle kontrol altına alınabilir. Hamile kalmak isteyen kadınların, düzensiz adet veya infertilite şikayetleri varsa bir doktora başvurmaları önerilir. Erken teşhis ve tedavi, başarılı bir gebelik şansını önemli ölçüde artırabilir.
|