Gebelikte aft neden olur ve nasıl geçer?

Aft, ağız içindeki mukozada görülen, genellikle acı veren, yuvarlak veya oval şekilli yaralardır. Gebelik döneminde kadınların hormonal değişiklikler yaşaması ve bağışıklık sisteminin farklı tepkiler vermesi, aft oluşumunu tetikleyebilir. Aftların oluşmasına neden olan başlıca faktörler şunlardır:

• Hormonal değişiklikler: Gebelikte artan östrojen ve progesteron seviyeleri, ağız içindeki dokuların hassasiyetini artırabilir.
• Bağışıklık sistemi değişiklikleri: Gebelikte bağışıklık sistemi, fetusun korunması amacıyla bazı değişiklikler geçirir. Bu durum ağızda enfeksiyonlara karşı daha duyarlı hale gelinmesine yol açabilir.
• Stres: Gebelik sürecindeki fiziksel ve psikolojik stres, aft oluşumunu tetikleyebilir.
• Beslenme eksiklikleri: Folik asit, demir ve B vitaminleri gibi bazı besin maddelerinin eksikliği aft oluşumuna katkıda bulunabilir.
• Ağız hijyeni: Yetersiz ağız hijyeni, bakteriyel enfeksiyon riskini artırarak aftların oluşumuna zemin hazırlayabilir.

Aftların en belirgin belirtileri şunlardır:

• Ağız içinde, genellikle dudak içi veya yanak içi bölgelerde görülen, beyaz veya gri renkli, kırmızı bir halka ile çevrili yaralar.
• Ağrı ve rahatsızlık hissi, özellikle yemek yerken veya konuşurken artış gösterir.
• Yutkunma zorluğu, bazı durumlarda ağızda yanma hissi.

Aftların tedavisi genellikle semptomları hafifletmeye yönelik olup, kendiliğinden geçmesi beklenen bir durumdur. Ancak, aşağıdaki yöntemler aftların iyileşmesini hızlandırabilir ve rahatsızlığı azaltabilir:

• Tuza batırılmış su ile gargara yapmak: Tuz, iltihaplanmayı azaltabilir ve ağız içindeki bakterileri kontrol altına alabilir.
• Ağrı kesici ilaçlar: Paracetamol veya ibuprofen gibi ilaçlar, ağrıyı hafifletebilir.
• Yumuşak ve soğuk gıdalar: Ağızda tahrişi azaltmak için yumuşak ve soğuk gıdalar tercih edilmelidir.
• Topikal tedavi: Aftların üzerine uygulanabilecek özel jeller veya merhemler, ağrıyı hafifletebilir ve iyileşmeyi hızlandırabilir.
• Beslenme düzenine dikkat etmek: Vitamin ve mineral açısından zengin bir diyet, bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve aft oluşumunu azaltabilir.

Aftlar genellikle kendiliğinden iyileşir. Ancak, aşağıdaki durumlarda bir sağlık profesyoneline başvurulması önemlidir:

• Aftların sürekli olarak tekrarlaması.
• Şiddetli ağrı ya da yutma güçlüğü.
• Aftların 2 haftadan uzun süre geçmemesi.
• Ağızda beyaz lekeler veya yaralar dışında başka belirtilerin (ateş, halsizlik) de görülmesi.

Gebelikte aft oluşumu, hormonal değişimler ve bağışıklık sistemi tepkimeleri nedeniyle yaygın bir durumdur. Aftların belirtileri genellikle rahatsızlık verici olsa da, uygun tedavi yöntemleri ile semptomlar hafifletilebilir. Ancak, sürekli tekrarlayan veya uzun süre iyileşmeyen aftlar için mutlaka bir doktora danışılması önerilmektedir. Gebelik süresince sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve beslenmeye dikkat etmek, aft oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.